Oleg Kirichek, de leider van een onderzoeksteam bij de Isis neutronenbundel faciliteit in het Britse Rutherford Appleton Laboratory, had een onaangename gewaarwording vorige week. Een van zijn belangrijkste experimenten, ontworpen om de structuur van de materie te onderzoeken, moest worden geannuleerd - omdat de faciliteit geen helium meer kon kopen.
Het gas wordt gebruikt om atomen af te koelen tot ongeveer -270C. Dit wordt gedaan om trillingen te vermindereren, waardoor ze makkelijker zijn te bestuderen. Helium wordt nu steeds zorgwekkend schaars, zei Kirichek. Onderzoeksfaciliteiten die gebruik maken van helium luiden de noodklok om het gebrek aan helium aan te kaarten.
"Het kost €30.000 per dag om onze neutronenbundel experimenten uit te voeren, maar al na drie dagen hadden we geen helium om onze experimenten uit te voeren,"
zei Kirichek. "Met andere woorden hebben we €90.000 moeten verspillen omdat we geen beschikking hadden over helium. Hij vindt het zonde dat het schaarse gas voor
ludieke doeleinden als het opblazen van ballonnen in te zetten. Hoewel het leuk is om een feest of partij op te fleuren met deze ballonnen, zijn er belangrijkere doeleinden die door de schaarsheid in gevaar dreigen te komen.
Helium is een inert gas dat niet reageert met andere chemicaliën en is daarom veilig te gebruiken. Het is belangrijk voor de wetenschap omdat het zelfs bij lage temperaturen niet vloeibaar wordt en door wetenschappers over de hele wereld wordt gebruikt om belangrijke experimenten uit te voeren. Oleg Kirichek hoopt dat de overheid een quotum instelt en een verbod uitvaardigt om helium te kopen door consumenten. Of deze oproep zal slagen moet de toekomst gaan uitwijzen. Joop Jansen van Heliumcenter.nl zegt dat het zo'n vaart waarschijnlijk niet zal lopen. Volgens hem is er nog meer dan genoeg helium voorradig, maar ligt het probleem bij de productiecapaciteit. Als deze in de nabije toekomst wordt opgeschroefd is er volgens hem meer dan genoeg van dit gas beschikbaar om aan de toegenomen vraag te voldoen.