Het heeft ook te maken met leeftijd. Als dit je enige vergrijp is, dan ben je wel een beetje saai.
Om jezelf te ontwikkelen zouden regels ook goed kunnen zijn. (Anna van Leeuwen)
Absoluut. Discipline is heel belangrijk. Dat noemt Spinoza ’het loon van de deugd’. Er zijn lieden die denken dat ze gelukkig zijn als ze toegeven aan hun lusten, maar het gaat er om de lusten te beteugelen met het goede bewustzijn.
Wat is het goede bewustzijn? (Anna van Leeuwen)
Je eigen rationele bewustzijn. Als je dit leest denk je eerst ’het is hartstikke egoïstisch’, maar in wezen is dat de basis. Het begin van macht is dat je eigen leven in balans is. De Ethica is niet moralistisch, het beschrijft de machtsverhouding tussen de emoties. ’Wat nou, vrijheid?’ zegt Spinoza. Ieder mens is bepaald door de omgeving, opvoeding, al die externe factoren. Je moet je ratio daar op richten, dan lijdt je er niet onder. Naar mate je het minder begrijpt, des te meer lijd je. Dat zijn prachtige ideeën.
Citaat van Job Koelewijn in Trouw 9-5-09 : Ongeschreven wetten zijn veel sterker, door Anna van Leeuwen.