Henrike Hövelmann, Lizzy Jongma

The stereoPhone!

Een nieuw leven voor Stereofotografie (Rijksmuseum Amsterdam)

Stereofoto’s maken met de smartphone, de collectie stereofoto’s van het Rijksmuseum bekijken waar ook ter wereld: het kan allemaal met de nieuwe stereoPhone. Deze nieuwe app en bijbehorende website geeft de analoge techniek van de stereofotografie een tweede, digitale leven!

Vergroot

Viewer - Lizzy Jongma

Het Rijksmuseum bezit de mooiste en omvangrijkste collectie stereofotografie in Nederland. Deze foto’s getuigen van de 19e eeuwse reislust en nemen je mee naar alle uithoeken van de wereld: Brooklyn Bridge, de piramiden, een afgelegen bergdorp in Armenië of een tempel in Thailand. Maar ook naast de deur is er veel vastgelegd in stereofoto’s: de Amsterdamse binnenstad of de molens bij Kinderdijk.
Een stereofoto bestaat uit twee opnames, die naast elkaar gemaakt zijn met een iets verschoven standpunt (de lens wordt 6 cm verschoven tussen beide opnames). Door bij het bekijken een schotje te plaatsen tussen de ogen te plaatsen ziet de kijker de foto’s als één 3D foto.

Helaas is de collectie in deze rijkheid ontoegankelijk. Voor het bekijken van de foto’s met het stereo effect is een losse houder (kijkkastje) nodig. Wie niet over dit hulpmiddel beschikt ziet enkel 2 dezelfde foto’s naast elkaar.

Wij willen de verborgen schatten weer onder de mensen brengen door een flexibele, portable houder te ontwikkelen en op de markt te brengen. Bovendien
willen wij een app voor smartphones ontwikkelen voor stereofotografie. De smartphone kan in de houder geplaatst worden om oude, gedigitaliseerde stereofoto's en nieuwe opnames te bekijken. De app zorgt ervoor dat je met je telefoon twee foto’s op kunt nemen met 6 cm afstand, zodat je moderne stereofoto’s kunt maken.

Via een website kunnen gebruikers de stereofoto’s uit de collectie van het Rijksmuseum voorzien van geotags en hun moderne foto’s van dezelfde locaties toevoegen.
Re-photography heet deze trend.

De houder, app en website kunnen voor veel mensen interessant zijn. Doordat je de foto’s overal kunt bekijken is dit project met name interessant voor reizigers: zeg maar de Lonely Planet generatie. Je staat voor een tempel in Thailand en je kijkt even op je smartphone hoe dit er 120 jaar geleden uitzag!
Maar ook (stads)historici, kinderen, iedereen die graag foto’s neemt met zijn smartphone kan aan dit project veel plezier hebben én een belangrijke bijdrage leveren aan de ontsluiting van deze mooie collectie. De populariteit van allerlei retro-fotografie apps bewijst dat er een markt is om met nieuwe media iets ouds te maken.

In 2015 plant het Rijksmuseum in het heropende hoofdgebouw een tentoonstelling over de geschiedenis van de stereofotografie. De resultaten van dit project kunnen een plek krijgen in de tentoonstelling en de tentoonstelling zal ongetwijfeld een boost geven aan dit project en de moderne stereofotografie via de smartphone!

Dit project is een nieuwe media project. Het is een vertaling van een oud, analoog systeem (stereofotografie) naar nieuwe communicatiemiddelen: digitale fotografie, smartphones en social media. Door foto's te taggen en te delen willen wij een rijke, groeiende digitale collectie oud en nieuw materiaal opbouwen.

Onze gehele collectie stereofotografie is copyrightvrij en het Rijksmuseum wil deze collectie onder een CC0 licentie beschikbaar stellen (dus zonder enige voorwaarde aan het gebruik te stellen). Daardoor kunnen deelnemers hun nieuwe stereovakantiefoto’s samen met de oude foto’s posten op hun eigen facebook of op andere (foto)site’s met het materiaal aan de slag gaan.

Voor musea is het (juist nu) belangrijk om naar nieuwe samenwerkingsverbanden te zoeken. Dit project is voor ons een eerste stap op gebied van crowdsourcing en crowdfunding. Door middel van crowdfundig willen wij een houder en app ontwikkeld krijgen. Door de verkoop van de houder hopen wij inkomsten te genereren om door te kunnen digitaliseren en ontwikkelen.
Met dit project gaan wij samen met het publiek werken aan de ontsluiting, groei en verrijking van onze (digitale) collectie stereofotografie (crowdsourcing).