Beitske Bouwman 4 jul 2006

Estafette Utrecht [ont]moet

Op 20 juni 2006 vond de Estafette Utrecht [ont]moet plaats. In de Toren van Babel, het oude gebouw van de Sociale Dienst Utrecht, werden een negental druk bezochte workshops gehouden.

Vergroot

Denis Mujovic, Marlies juffermans en Alexander Velinovski, fotografe Debora Neys -

Doel van de Estafette was kennis uit te wisselen, te delen en elkaar te inspireren op het gebied van diversiteit. Of zoals projectleider Maarten Lammers van Netwerk CS Utrecht het bij zijn openingswoorden zei: Het is een middag van inspirerende ontmoetingen.

De Utrechtse estafette betekende de publieke 'aftrap' van Netwerk CS Utrecht. De Netwerk Estafettes, een estafette is een bijzondere vorm van confereren ontwikkeld door Netwerk CS, hebben inmiddels een bescheiden naam opgebouwd in de culturele sector als feestelijke, inhoudelijke en inspirerende ontmoeting van iedereen die iets wil, kan of moet op het gebied van diversiteit.

De eerste ontmoeting vond plaats in de Kantine Werklust waar Delfstblauwe tegeltjes harmonieus boven rode Marokkaanse banken hingen. Terwijl enkele deelnemers nog een broodje verorberden, testte Stan Rijven (DJ en publicist) met zijn Diversiteits Quiz de muzikale kennis van de deelnemers. Hij liet het publiek raden naar de afkomst van fragmenten uit verschillende werelddelen en verraste menigeen met het juiste antwoord. Zo klonken er verbaasde kreten wanneer de muziek niet Afrikaans maar Rotterdams bleek te zijn. Met intrigerend beeldmateriaal, waarop de ontwikkeling van de wereldbol als marketingimage werd getoond, maakte hij de deelnemers bewust van de global cultural flow. Na deze muzikale opwarming stuurde de dagvoorzitter Neske Beks de deelnemers met de lift naar de tropisch warme 12e verdieping. In prikkelende aangeklede ruimtes, skippy ballen rolden over de vloer, margrietplantjes sierden de tafels en zeeboeien vulden de hoeken, vonden de negen workshops plaats.
In iedere workshop stond het delen van kennis en uitwisselen van ervaring centraal. Een voorzitter, veelal deskundig op het terrein van diversiteit, begeleidde de uitwisseling en ervaringsdeskundigen uit culturele organisaties zorgden voor input. De ongeveer honderd deelnemers aan de workshops waren afkomstig uit verschillende culturele organisaties - van muziekpodia tot theaters, van onderwijsinstellingen tot gemeenten - in stad en provincie Utrecht. Sommigen van hen zetten zich al jaren in voor diversiteit, terwijl anderen een wens hadden om ?iets? te doen met diversiteit maar nog niet wisten hoe. Zo divers als de deelnemers waren in hun ervaring zo homogeen waren ze in hun sekse. Het merendeel was vrouw. Veel van de aanwezigen waren verbaasd dat het thema diversiteit in de kunstensector met name vrouwen had aangetrokken. De workshops werden in twee rondes gehouden. In de pauze zorgde vers fruit voor een welkome verfrissing.

Uit de workshops kunnen globaal vijf thema's gedestilleerd worden; waarom diversiteit?, het bereiken van gewenste doelgroepen, kwaliteit in de kunstensector, talentontwikkeling en financieen en diversiteit.
Voor de ontwikkeling van diversiteit dient eerst een antwoord te worden geformuleerd op de vraag waarom diversiteit? Het boek 'Interculturele Intoxicaties' van Erwin Jans (dramaturg en docent Culturele Studies aan de KULeuven) gaf in de workshop 'Diversiteit in historisch perspectief' een theoretische input om naar de eigen gedachtevorming over het waarom van diversiteit te kijken de stand van zaken betreffende interculturaliteit te bespreken. Daar waar 'Interculturele Intoxicaties' voor een kritische maatschappelijke analyse zorgde, nodigde Mavis Carrilho (directeur Netwerk CS en i-Nova) deelnemers uit om bij zichzelf de oorspronkelijke inspiratiebron voor diversiteit terug te vinden. De deelnemers blikten terug op het verleden en benoemden positieve ervaringen en inspiratie. Ineke Smits (Music World Series): De oefeningen zijn goed om inzicht te krijgen in wat je tot nu toe hebt gedaan en geleerd. Dit lijkt voor de hand liggend maar in de dagelijkse praktijk sta je er toch niet bij stil. Je bent dan automatisch met de toekomst bezig.

Een meer praktisch thema was de prangende vraag hoe gewenste doelgroepen bereikt kunnen worden. In de workshops werden gerichte oplossingen aangereikt. Met name het betrekken van de doelgroep zelf bij de ontwikkeling van projecten werd als uitermate waardevol gezien. Het inzetten van bemiddelaars, ambassadeurs en het gericht aanspreken van de doelgroep werden onder meer als geschikte methodieken genoemd. Dergelijke methodes zijn echter arbeidsintensief en vergen een hoge financiële investering. Het aangaan van samenwerkingsverbanden kan hiervoor uitkomst bieden, zo werd gesuggereerd. Marieke Knol (Mobiliteit in Muziek): 'De opbouw van contacten is kapitaal.'

Door verschuivende paradigma's en de huidige ontwikkelingen in de maatschappij verschuift de blik op kwaliteit in de kunstensector, het derde thema. Wieland Eggermont (RASA) denkt dat het aanbod door de maatschappelijke ontwikkelingen veel diverser en groter is geworden, wat de beoordeling van kwaliteit diffuus maakt. Nancy Jouwe stelt dat een nieuwe taal nodig is om de veranderingen te duiden en het aanbod te kunnen kwalificeren. Het vraagstuk van kwaliteit leeft ook sterk wanneer het gaat om community arts. Het beoordelen van de kwaliteit van community arts projecten is niet eenvoudig. Peter van den Hurk (Rotterdams Wijktheater); 'De kwaliteit wordt met name bepaald door de interactie tussen publiek, maker en produkt. Jan Reinierse (Stut-theater) geeft aan dat het gevaar dreigt dat community arts slechts gezien wordt als een instrument voor opbouwwerk in plaats van een serieuze kunstuiting. En dat zou jammer zijn gezien de kwaliteit van de kunstuitingen in de wijk.
Coaching en mentoring wordt als probaat middel ingezet voor de ontwikkeling van talenten, zo bleek uit het vierde thema dat draaide om talentontwikkeling. Zowel makers als medewerkers in de culturele sector zijn gebaat bij een intensieve persoonlijke begeleiding. Wanneer culturele organisaties hun ervaring en kennis delen en trachten coaching en mentoring structureel in te bedden valt er op het gebied van talentontwikkeling in Utrecht nog veel te winnen, zo werd er door de deelnemers geconcludeerd.
Tot slot het laatste niet onbelangrijke thema: de financiele aspecten van diversiteit. Ook hier gold dat een goede onderlinge samenwerking van culturele organisaties tot een positief resultaat kan leiden. Daarnaast bleek dat de subsidieaanvragen met name wat betreft schrijfvaardigheden verbeterd kunnen worden.

Na afloop van de workshops begaven de deelnemers zich weer naar Kantine Werklust. Met muziek van DJ Nadia werden ontmoetingen, opgedaan in de workshops, voortgezet en contactgegevens uitgewisseld. Op Marokkaanse borden werd in de sfeer van Kantine Werklust -asperges en zalm liggen gebroederlijk naast couscous en stoofvlees uit de tajine- een maaltijd uitgeserveerd. De tropische warme maar energieke zaal druppelde na het eten langzaam leeg. Voldane deelnemers verlieten vol van nieuwe ontmoetingen en inspiratie de Toren van Babel. Voor de laatblijvers presenteerde een swingende Samira el Kandoussi haar column en enkele deelnemers begaven zich zelfs nog op de dansvloer.

De Estafette Utrecht [ont]moet, [ont] tussen haakjes omdat aandacht voor diversiteit geen vraagstuk meer is maar een noodzakelijkheid, kan terugkijken op een geslaagde middag.

Het Voeg de titel van de link toeen het uitgebreid verslag Netwerk CS Utrecht Estafette is hier te downloaden, zo ook de Voeg de titel van de link toe.