interview Ernest van der Kwast 23 okt 2003

Interview Sara Wiktorowicz - danseres en cheografe

Denken aan de toekomst tussen tramtrails

Sara Wiktorowicz, danseres en cheografe bij het Galili Dance gezelschap, wil misschien terug naar de Verenigde Staten. Twijfels van een vrouw die steeds minder gaat dansen en steeds meer gaat denken.

Vergroot

Sara Wiktorowicz -

In elke nieuwsbrief die Netwerk CS tussen 2002 en 2008 verspreidde, werd een kunstenaar geïnterviewd over zijn of haar ontwikkelingen binnen het kunstenaarsschap, vanaf 2006 zijn dit kunstenaars die deelnemen aan het programma ' Van talent naar beroep'.

oktober 2003

Ze is danseres. Ze heeft een Engels accent. Ze heeft rood haar. Ze heet Sara.

We hebben op spoor 1 afgesproken van Amsterdam C.S. Ik kom Sara Wiktorowicz ophalen. Ze komt uit Groningen waar ze verbonden is aan het Galili Dance gezelschap als danseres en choreografe. Ze is een jonge vrouw van 31 jaar. Ik neem haar achterop mijn fiets en rijd naar Luxembourg op 't Spui. Het interview begint al gelijk, op de fiets. Ze praat honderduit over de landen waar ze is geweest. Ik luister aandachtig: de Verenigde Staten...Engeland... Nederland...Zweden...Duitsland, maar probeer ook op het verkeer te letten. Ik weet nog niet wie ik achterop heb. Misschien is ze de grootste danseres van Europa. Plots komt er een taxi van rechts; ik rem met mijn ogen dicht. Als ik ze weer open doe, leven we allebei nog en heeft Sara Wiktorowicz geen gebroken benen waar ze nooit meer op kan dansen. Ik haal weer adem als we op het terras van Luxembourg zitten.

'Galili Dance bestaat uit zo'n tien dansers. Het zijn voornamelijk dansers die ook willen choreograferen. De artistiek leider, Itzik Galili, geeft elk jaar dansers de kans om een eigen stuk te maken. Dit jaar zijn het er drie. Ik ben daar een van.'
Wiktorowicz is geboren in Boston. Ze heeft dans gestudeerd in Massachusetts en New York.

Hoe ben je in Europa verzeild geraakt?

'Toen ik vijf was begon ik met klassiek ballet. Ik was een ballerina! Toen ik vijftien werd, ben ik meer de moderne richting van dans opgegaan. Wanneer ik audities deed, zeiden de ballet gezelschappen vaak dat ik te modern was, en de moderne gezelschappen dat ik teveel ballet was.
Ik wilde altijd dingen combineren. Klassiek met modern, maar ook met theater. Ik hou ervan om dingen te combineren. Een leraar gaf me het advies om naar Europa te gaan, daar zou ik meer kansen hebben. En hij had gelijk.'

Waarom kon je in de Verenigde Staten niet Klassiek met Modern combineren?

'In die tijd - dat was tien jaar geleden - waren klassiek ballet en moderne dans twee verschillende dingen in de Verenigde Staten. Men liep iets achter op wat er gaande was in Europa. Hier werd er ook een groot onderscheid gemaakt tussen beide danssoorten. Maar er was ook spraken van een combinatie.'
'Wat ook mee heeft gespeeld is dat ik mensen van een andere plek dan waar ik vandaan kom wilde ontmoeten. Ik wilde met veel verschillende mensen werken. Met andere culturen '

Wiktorowicz woont nu vier jaar in Nederland, maar ze is er nooit 'non-stop' geweest. Als freelance danseres werkte ze niet veel op een plek. Op dit moment voelt ze zich wel erg op haar plek bij het Galili Dance gezelschap. Ze werkt aan haar eigen ideeën en projecten met goede mensen.
'Een van de grootste talenten van Itzik Galili is dat hij de juiste mensen kan vinden. Ik voel me als een vis in het water bij dit gezelschap.’

Blijf je tot je dood in Groningen?

'Soms denk ik er wel aan om terug te gaan naar de Verenigde Staten. Ik zou misschien weer terug willen naar New York. Maar de geldsituatie is belabberd in Amerika. In Nederland is het klimaat voor kunstenaars veel beter. Vaste contracten zijn zeldzaam, je kunt zo weer ontslagen worden. Op gebied van dans is wel veel veranderd sinds ik ben weggegaan. Het is allemaal niet meer zo gescheiden, er wordt meer geëxperimenteerd.'

'Ik ben gaan choreograferen omdat ik het verlangen had om zelf dingen te creëren. Ik hou van dansen, maar mijn interesse werd steeds groter om aan de andere kant van het podium te gaan staan. Zes jaar geleden ben ik begonnen om zelf dansvoorstellingen te maken. Eerst solo's en later kwamen de grotere stukken. Vaak gebruik ik meerdere disciplines, zoals film en theater. De ballerina in mij is ver weg. Natuurlijk kun je ook veel met klassiek ballet. Zolang je hart er maar in zit. Dans moet uit het hart komen. Je danst voor jezelf, maar ook voor het publiek. Soms vraag ik me af wie wie vermaakt. Als de zaal vol zit met een enthousiast publiek, heb ik ook een prachtige avond.'

Wiktorowicz heeft afgelopen drie en een halve maand niet bij Galili gedanst of een choreografie gedaan. Ze had een beurs gekregen om zelf een project te doen. 'Ik ben heel erg geïnteresseerd in locatie voorstellingen. Een ruimte kan veel veranderen voor mij. Daar heb ik veel mee geëxperimenteerd. Tijdens mijn project heb ik ook gekeken hoe ik van andere disciplines gebruik kon maken.'

We bestellen nog een drankje, de laatste, en hebben het over het fysieke aspect van dansen. Wiktorowicz is jong en mooi, maar voor een danseres al een beetje oud aan het worden. ‘Er wordt heel veel van je gevraagd als danseres.' We hebben het over iets dat ze al vanaf haar vijfde doet; iets waarvan ze haar hele jeugd van heeft gedroomd, waarvoor ze alles en iedereen heeft achtergelaten. Je kunt niet eeuwig door dansen. Ik besluit om het onderwerp te laten rusten. Het is misschien pijnlijk. Wie zou er niet eeuwig willen dansen?

Sara vraagt me of ik haar bij het Museumplein kan afzetten. Ik fiets tussen de rails over het Koningsplein en hoor achter me. 'Als ik aan de toekomst denk, dan zie ik mezelf alleen nog maar als choreografe.' Daarna blijft het stil. We lachen bij het afscheid.