Luna Maurer (Duitsland / Stuttgart, 1972) werkt doorgaans grafisch, maar maakt voor het project Sky-catcher gebruik van fotografie. Maurer installeerde in juli 2005 boven op het dak van cultureel centrum De Balie in Amsterdam een fotocamera, die sindsdien elke vijf minuten een foto maakt van de lucht boven het Museumplein. De beelden worden automatisch ge-upload en zijn te zien op www.sky-catcher.nl. Het uiterlijk van de website wordt bepaald door hoe de lucht er op dat moment uitziet. Ook de kleur van de tekst past zich aan de kleur van de hemel aan. Het archief bestaat momenteel uit 150.000 foto’s van de lucht. De bezoeker van de website kan de beelden bekijken, als animatie afspelen of als poster bestellen.
Sky-catcher (2005-2007)
De muurprint in Museum De Paviljoens bestaat uit 100.000 foto’s, die de periode 3/09/05 tot 23/09/07 bestrijkt. Elke kolom met fotootjes visualiseert een etmaal van 0.00 uur tot 24.00 uur waarin de aarde om haar as draait. Van een afstand valt vooral de organische vorm in het fotowerk op, veroorzaakt door het verschil in donker en licht en de lengte van de dagen in zomer en winter. Met behulp van de bibliotheektrapjes kan de bezoeker de panorama’s van dichtbij bekijken en inzoomen op de kleurgradaties en grijs-blauw tonen van de hemel, de uiteenlopende wolkenformaties, de stand van de zon en maan, de elementen, het windvaantje en details zoals een langs vliegende duif of de beslagen ruit van het camerahuisje. De grijze kolommen geven aan wanneer de camera kapot was. De overbelichte roze beelden zijn wel opgenomen in de serie.
De muurprint bevat een schat aan informatie, die zich aan aandachtige toeschouwers openbaart. Zelfs in de donkere nachtopnamen valt van alles te ontdekken: vuurwerk op 1 januari, de maan, kringelende rookpluimen. Een aantal keren is de nacht opvallend licht veroorzaakt door de sneeuwval die het schijnsel van maan, sterren en straatlantaarns reflecteert. Niet voor niets staat het schemerige uur tussen dag en nacht bekent als het Uur Blauw. Op dat moment vlak voor zonsopkomst en na zonsondergang is de hemel opvallend vaak wolkeloos. Met het Sky-catcher project probeert Maurer de ordening van de natuur te visualiseren en haar schoonheid en magie te omvatten.
Grijs Blok, 2007 (concept 2005)
Speciaal voor deze tentoonstelling is een eerder ontwikkeld concept van Maurer voor het eerst uitgevoerd: Grijs Blok. De pagina’s van dit boekwerkje bestaan uit gelijkmatig verspreid zwarte en witte stippen. Hoewel elke pagina ogenschijnlijk dezelfde grijswaarde heeft, is van dichtbij te zien dat het patroon per bladzijde verschuift en verandert. Maurer ontwikkelde het idee van het Grijs Blok naar aanleiding van haar eerdere werk Grey Movie (2005), een korte animatiefilm die werd vertoond tijdens lezingen van Monique Scheepers over de Franse filosoof Gilles Deleuze (1925-1995). Deleuze vraagt zich af hoe we alle elementen van een niet-homogeen geheel samen kunnen laten functioneren. Zijn antwoord is verrassend eenvoudig: zorg dat je niet waarneembaar bent. Luna Maurer’s Grey Movie en Grijs Blok zijn visualisaties van Deleuzes concept. Monique Scheepers zegt over Maurer’s Grey-werken: ‘Grijs worden, dat wil zeggen: niet streven naar macht en dominantie, maar naar worden zoals iedereen, en toch verschillend blijven, dat wil zeggen je niet conformeren aan een model, maar creatief worden.’
Vloerontwerp, 2007
Uit de ongelakte houten vloeren van De Paviljoens ontspruit een netwerk van gekleurde lijnen, dat gedurende de tentoonstelling verder vertakt en groeit en uiteindelijk het museum grotendeels zal innemen. Luna Maurer brengt hiermee de overlegstructuur en daarmee het netwerk van Museum De Paviljoens in kaart.
Op verzoek van de kunstenaar houden de museummedewerkers hun afspraken extra netjes bij in de centrale agenda en voegen ze een code toe aan de overleggen om het zo overzichtelijk mogelijk te maken. De gesprekspartners van het museum zijn in verschillende categorieën ondergebracht, variërend van intern overleg tot overleggen met kunstenaars, overheid, bedrijfsleven, scholen enzovoort. Elke categorie krijgt een eigen kleur op de grond.
Net als in haar andere werk bepaalt Luna Maurer vooraf de parameters, maar weet ze niet hoe het werk er uiteindelijk uit gaat zien.
Luna Maurer verwoordt haar werkwijze als volgt: Ik zoek binnen de systematiek naar de menselijke verstoring, de imperfectie en de magie. Een ontwerp blijft alleen spannend als je het gevoel hebt, dat je het nooit volledig kan begrijpen of beheersen.
Ze herkent zich in wat de wiskundige en bioloog Brian Goodwin zegt over zijn onderzoek naar complexe systemen: ‘We don’t explain things away in science. We get closer to the mystery.’
Eerder was de korte film Sally, die Luna Maurer samen met Roel Wouters maakte, te zien in Museum De Paviljoens. De film maakte deel uit van het project Grote Kunst voor Kleine mensen dat in 2005 als tentoonstelling zijn première had in Museum De Paviljoens.
Luna Maurer woont en werkt momenteel in Amsterdam. Ze studeerde aan de Fachhochschule für Gestaltung in Pforzheim, en de Rietveld Academie en het Sandberg Instituut in Amsterdam. Haar werk was eerder te zien bij het Stedelijk Museum Amsterdam, Museum Het Domein in Sittard en bij verschillende Design Biënnales in Brno / Tsjechië (2006) en Londen (2003). Als grafisch ontwerper werkte Luna Maurer onder meer voor Fonds BKVB, SKOR, Casco en het Piet Zwart Instituut.
Mireille de Putter
Website Sky Catcher
Website Luna Maurer
© Museum De Paviljoens