‘Wat is de doelstelling van het project?’
SK: ‘Het hele concept achter de GM Collector ligt ingebed in een verhaal. Het Groninger Museum heeft geen vaste collectie, maar een continu wisselende tentoonstelling (om de drie maanden!). Dit betekent dat er continu per project bedacht moet worden welk verhaal we willen vertellen en welke doelgroep we willen bereiken. Dit is lastig, want iedere doelgroep heeft andere behoeften en bovendien een ander geheugen. Belangrijk is om ervoor te zorgen dat alle doelgroepen aan hun trekken komen. We willen mensen prikkelen tot een reactie; ervoor zorgen dat ze actief reageren. Mensen moeten hun eigen mening kunnen vormen.’
Wat het Groninger Museum niét doet is gebruik maken van grote tekstborden in de zalen. Dit is bewust gedaan, om ervoor te zorgen dat zij hun bezoekers geen mening opdringen. Daarnaast is het ook esthetisch: door het vermijden van grote lappen tekst, voorkomen ze dat bezoekers afgeleid worden.
‘Hoe willen jullie informatie over de werken dan overdragen?’
SK: ‘We proberen verschillende doelgroepen te bereiken, telkens over verschillende onderwerpen. Door gebruik te maken van multimedia tours, zaalbladen, rondleidingen, een informatiecentrum en een magazine met achtergrondinformatie komen we een heel eind. Ook publiceren we een publieksboekje, waarin 35 werken uit de tentoonstelling worden toegelicht. Er zijn dus allerlei lagen waardoor je als bezoeker verschillende dingen te weten kunt komen over de tentoonstelling.’
Kennelijk bestond er naast deze verschillende lagen van informatie nog steeds de vraag naar een meer actievere vorm van meningsvorming. In December 2010 introduceerde het museum zijn GM Collector, een sleutelhanger waarmee je tijdens je bezoek je persoonlijke verzameling kunt samenstellen, opslaan en ‘mee naar huis kunt nemen.’
SK: ‘De GM Collector ontstond allereerst uit de wens naar meer lagen en mogelijkheden. De meeste bezoekers zullen tijdens een rondleiding of multimedia tour gewoon braaf de route volgen en niet ‘snacken’ tussen de verschillende werken. Een andere reden voor het ontwikkelen van de GM Collector was de mogelijkheid om op deze manier meer informatie aan te dragen. Digitaal zijn er zoveel meer mogelijkheden. Omdat we om de drie maanden van tentoonstelling wisselen, is het online veel makkelijker voor ons om informatie aan te passen, te wijzigen of toe te voegen. De bezoeker kan online doorklikken naar meer achtergrondinformatie, videofilmpjes of geluidsfragmenten. Kortom, hij heeft veel meer keuzevrijheid en is op deze manier in controle.’
Het Groninger Museum heeft de GM Collector ontwikkeld in samenwerking met ijsfontein, specialist in interactieve communicatie. De Collector wordt vooralsnog alleen gebruikt bij de hoofdtentoonstelling. Er zijn 35 van de 100 werken geselecteerd, die je als bezoeker kunt taggen. Vervolgens worden de geselecteerde werken verzameld op je persoonlijke webpagina en kun je meer informatie vinden, de werken als e-card versturen of je eigen mening geven. De website werkt ook als mobiele site en is werkzaam op ieder soort smartphone. De kastjes zijn draadloos, zodat ze gemakkelijk te verplaatsen zijn binnen het museum. Daarnaast zijn ze niet groter dan een bijschrift, opdat ze niet teveel opvallen. De kastjes zijn wel te herkennen aan het GM Collector logo.
‘Op wie is de GM Collector gericht?’
SK: ‘De GM Collector is in feite bedoeld voor iedereen, ervan uitgaande dat iedere bezoeker er een krijgt.’
‘Hoe worden de resultaten gemeten?’
SK: ‘De resultaten worden (nog) niet gemeten. Of althans, we hebben nog geen harde gegevens. Onze communicatie afdeling houdt wel publieks onderzoeken, maar alleen in groter geheel. De resultaten hiervan zijn gebaseerd op gebruikers ervaring en niet op cijfers.’
‘Wanneer is het project geslaagd?’
SK: ‘In zijn algemeenheid kan ik het project geslaagd noemen, alleen al vanwege het feit dat 1 op 2 bezoekers de GM Collector gebruikt. Het systeem werkt goed, we kampen weinig met disfunctionaliteiten.’
‘Is er sprake van een tussentijdse bijstelling?’
SK: ‘Nee, een tussentijdse bijstelling is nog niet nodig geweest. We zitten wel te denken aan uitbreiding. Nu wordt de Collector alleen nog maar gebruikt bij de hoofdtentoonstelling, maar het is de bedoeling dat ook in de andere ruimtes van het museum de Collector gebruikt gaat worden. Naast deze fysieke uitbreiding zijn er ook mogelijkheden voor inhoudelijke uitbreiding: koppelingen, dwarsverbanden en misschien zelfs wel met andere musea.’
Het observeren van gebruikers is waarschijnlijk geen overbodige luxe. Steven geeft zelf ook aan dat er inderdaad een aantal struikelpunten zijn met de GM Collector. Doordat de bezoeker bij binnenkomst overspoeld wordt door indrukken, ontstaat er soms onduidelijkheid over de tag. Hij moet teveel handelingen verrichten (kaartje kopen, jas weghangen, tas opbergen) waardoor hij de aandacht voor de GM Collector verliest. De bezoeker bevindt zich aan het begin van zijn bezoek vaan in zo’n ‘chaotische wantoestand’ dat hij er alleen maar op gericht is om daadwerkelijk naar binnen te gaan en de rest vergeet. Belangrijk is om te onderzoeken op welke manier de bezoeker het beste benaderd kan worden om ervoor te zorgen dat hij de GM Collector gebruikt, zonder zich lastig gevallen te voelen.
De ervaringen en reacties zijn tot nu toe positief. Volgens Steven versterkt de GM Collector de gebruikers ervaring door een extra laag van informatie toe te voegen. Het is de bedoeling dat de GM Collector meer is dan een gadget: het blijft in de toekomst een vast onderdeel van het Groninger Museum. Over de mogelijkheden zijn we nog niet uitgepraat. Inhoudelijk is er nog veel meer mogelijk, door de Collector te linken aan andere sociale netwerken bijvoorbeeld maar ook door het ontwikkelen van een ‘inter-museum’. Op deze manier kunnen bezoekers hun favoriete werken uit verschillende musea verzamelen, waardoor ze niet meer aan één museum gebonden en zo hun eigen collectie kunnen samenstellen.
De GM Collector biedt daarnaast commerciële mogelijkheden die nu nog niet worden uitgebuit. Zo heeft het Groninger Museum bijvoorbeeld geen uitgebreide museumwinkel, dus wellicht dat er in de toekomst zoiets als een digitale winkel ontwikkeld kan worden waar bezoekers posters of ansichtkaarten kunnen kopen van de door hun geselecteerde werken.
Het Groninger Museum informatiecentrum. -
