In elke nieuwsbrief die Netwerk CS tussen 2002 en 2008 verspreidde, werd een directeur geinterviewd over het diversiteitsbeleid van zijn of haar instelling. De interviews geven een mooi beeld van de ontwikkeling binnen organisaties en in de cultuursector.
augustus 2004
Met het angstzweet op mijn rug stap ik de trein uit op Utrecht CS. Ik heb het gevoel dat Netwerk CS een grap met me uithaalt, dat zo dadelijk op de plek van afspraak wel twintig verborgen camera's hangen, en Ralf Ingbar me in zijn armen neemt. Het zit zo: ik interview al een jaar voor Netwerk CS directeuren, artistiek leiders en andere mensen met een leidinggevende pet. Ik voel ze aan de tand aan de hand van het PPP-pincipe; publiek, programmering en personeel. De kernvraag in mijn interviews is: hoe divers is de culturele instelling? Ik heb directeuren horen zuchten, direct een sigaret zien opsteken, ik heb mensen hun handen in het haar zien doen, of de ober wenken voor een glas whisky. Mijn rol was die van een beul. Ik had het laatste woord. Ik kon schrijven dat ze goede bedoelingen hadden, maar dat iedereen goede bedoelingen heeft, en dat je met goede bedoelingen niks kan. Goede bedoelingen zijn leuk voor een jaarverslag of in een subsidieaanvraag, maar niet op het schavot van de schrijver.
Ik liep over het perron en had het idee mezelf voor te leiden. Mijn angst was van mijn rug naar mijn hart geslagen, het bonsde twee, drie keer zo snel. Kwam het doordat ik een vrouw moest interviewen? Ze had heel mooi geklonken toen ik haar aan de lijn had. Sommige mensen klinken heel mooi over de telefoon. Anderen weer verschrikkelijk. Ik heb het altijd moeilijk met de eerste groep. Ze scheppen verwachtingen, mooie verwachtingen. In dit geval heette mijn mooie verwachting Sageeta Hoeba. En ik had angst dat ze bij mijn eerste vraag al op zou staan en weg zou lopen. Mooie verwachtingen lopen namelijk zelden uit in een mooie afloop.
We gingen zitten op een overdekt terras. Ik keek om me heen, zoekend naar de verborgen camera's achter spiegelglas, en naar de mensen die in het complot zaten. De kelner knipoogde naar Sageeta of zag ik dat verkeerd? Ik was in staat om een whisky te bestellen, ik wilde ook zuchten, mijn handen in mijn haar doen.
Laat ik concreet worden. Ik had afgesproken met Sageeta Hoeba op een regenachtige vrijdag. Ze gaat over de personeelszaken van FunX, een radiostation, of néé, niet een radiostation, maar HET radiostation dat in de Randstad het meest wordt beluisterd door de jeugd. Onlangs heeft een onderzoek aangetoond dat in de vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag) FunX radiostations als 538 en Yorin FM verslaat op luisterdichtheid onder jongeren. Reden hiervan is dat FunX rekening houdt met de samenstelling van de populatie. Behalve de alom populaire R&B en hiphop staan ook Arabische, Surinaamse, Turkse en Hindoestaanse muziek op de playlist. Ik citeer uit een krantenartikel: "Op Radio 538 is maar één keer per dag een nummer te horen waarvan ik hou." (Rashid, 18 jaar.) Goed, even resumeren: programmering 10+, publiek 10+, in andere woorden: meer divers kan niet. In andere woorden: help! In andere woorden: doe maar een fles whisky voor de interviewer.
"Ik denk ook dat een reden voor het succes van FunX is dat er bij ons op de vloer een weerspiegeling is te zien van de samenstelling van de bevolking." Sageeta zucht de woorden niet, ze zingt ze zowat. Hier klinkt een vrolijk enthousiasme. En ze staat goddank niet op om me alleen achter te laten. Maar dan zegt ze waar ik bang voor ben geweest: "Ik weet niet wat ik er meer op kan zeggen." Ze doelt op mijn vraag over de diversiteit op gebied van personeel, de laatste 'P'. Ik voel me dom. Ik heb een open deur ingetrapt, een crime voor een journalist. Het gesprek valt stil. Geen Ralf Ingbar. Geen candid camera. Slechts de regen, misschien zelfs harder dan daarnet. Ik kijk naar Sageeta, zij naar mij. Haar mond gaat open. Komt hier de langverwachte gaap?
"We geven mensen kansen," begint Sageeta, en ik denk dat ze het over mij heeft, maar ze heeft het over personeelsbeleid. "We kijken niet altijd naar CV's. Een CV is belangrijk in de zin dat iemand een bepaald niveau moet hebben. Maar wat wij ook belangrijk vinden is motivatie, dat je wil werken, en dat je zin hebt om nog te leren. Bij FunX hebben we mensen die de School voor Journalistiek hebben gedaan, maar niet alleen. We kijken ook naar een mix. En omdat we kijken naar de mix van de populatie binnen de vier grote steden, kijken we door de CV's heen. We willen mensen een kans geven. En geef je mensen een kans, dan zie je ze bloeien."
Sageeta Hoeba heeft antropologie gestudeerd in Utrecht. Ze is na haar studie gaan werken bij Meander, een regionaal instituut voor interculturele ontwikkelingen. "Daar heb ik projecten opgezet om de positie van verschillende culturele minderheden in Nederland te verbeteren, met name die van vrouwen. Vervolgens ben ik bij Mira Media gaan werken, daar ben ik Sectoradviseur Minderheden geweest voor de publieke omroep. Toen heb ik de overstap gemaakt om als projectleider voor Mixed Media te werken, een organisatie die allochtone journalisten wil bemiddelen binnen de gevestigde media. En vanuit die functie ben ik gedetacheerd geweest om voor FunX te werken. Uiteindelijk ben ik daar op contractbasis gaan werken, vanaf januari. Het is een hele leuke baan. FunX is een succes, en daar wil je natuurlijk onderdeel van zijn." Ik knik en vraag me of ik mijn baan als journalist niet beter kan opzeggen om bij FunX te gaan werken.
"Ons motto is Welkom bij jezelf! Sageeta zingt nu echt. Ik kijk een beetje verbaasd, denk ik, want weer klinken de woorden Welkom bij jezelf, even vrolijk en onvermoeid. "Het is de jingle van FunX. De luisteraar staat bij ons centraal," verklaart Sageeta.
Welkom bij jezelf lijkt me een mooie 'goede bedoeling' van een directeur van een concertzaal. Het zal ook zeker mooi staan in een jaarverslag. En wat te denken van een interview! Maar FunX is meer. Het is het meest beluisterde radiostation in de Randstad onder de jeugd. Sageeta benadrukt dat nogmaals. "We hebben veel contact, luisteraars bellen en e-mailen ons helemaal plat. Ze willen ook stage lopen, of zelfs vrijwilligerswerk doen. Ik denk dat heel veel mensen zich identificeren met ons."