Intake
Tijdens Kom je ook? op 14 november 2008 won Suzanne Stuifbergen voor haar en haar collega's een gratis eendaagse clinic. Een paar weken voor de clinic kwam Suzanne naar Mediamatic voor een intake. Zij had zichzelf goed voorbereid en wilde haar clinic gaan toespitsen op het tweejaarlijkse project De Operaflat. Na enkele opbouwende kritische vragen van Willem Velthoven werd een duidelijke vraag beschreven:
Hoofdvraag:
Hoe kunnen we in een collectief opera-maak-proces, gedurende het proces de onderlinge uitwisseling ondersteunen en daarmee het enthousiasme van de makers laten toenemen? En hoe kunnen we dat naar buiten toe tonen?
Subvragen:
Waarom is het faciliteren van dit werkproces belangrijk?
Waarom moet dit via een website?
Hoe geef je zo'n stimulerende samenwerk omgeving vorm?
De clinic
Op 17 februari 2009 was het dan zover. In de clinic ruimte zaten naast Suzanne ook artistiek leider Anthony Heidweiller, webmanager Marieke Jissink en Ellen van Beek, project manager van de Opera Flat. Ook was Pim van Boesschoten van Killyourdarlings meegekomen. Hij gaat Yo! Opera ondersteunen bij het geheel vernieuwen van hun website. Dick Rijken en Willem Velthoven leidden de clinic inhoudelijk.
Allereerst werden de verwachtingen uitgesproken. Zo sprak Anthony de wens uit om de urgentie, energie en vrijheid van de jeugd in opera te brengen, onder andere als een tegenkracht van de angst van de muzikant om te moeten 'voldoen' aan de cd-kast van de luisteraar. Dit is een zelfopgelegde opdracht die Yo! Opera tracht te vervullen met de verschillende projecten die ze doet.
Deuren krijgen
Een mooi voorbeeld van deze bezieling is hoe Anthony beschreef dat hij in 2005 de grootste en moeilijkste flat in Overvecht uitkoos voor het project De Operaflat. Verdieping na verdieping belde hij aan en vroeg de bewoners om hun 'deuren' ter beschikking te stellen. Zijn idee was om een mini opera van 1 minuut te maken die in de deuropening zou worden uitgevoerd. Met wat bluf kreeg hij 25 bewoners van de flat aan de Faustdreef overtuigd. Daarna bezocht hij alle conservatoria in Nederland om componisten te vinden. Hij moest de nodige sceptici overwinnen, maar het lukte wel: 25 kinderen van een nabij gelegen school schreven een tekst, die op muziek werd gezet door de componisten en ten gehore werd gebracht tijdens een dag in november.
Na een tweede, succesvolle editie in 2007 zijn de meeste drempels genomen en is Yo! Opera begonnen met het bijschaven en uitbreiden van het concept. Voor de editie van 2009 heeft men voor een school gekozen die meer gericht is op kunst en cultuur, het Gerrit Rietveld College in de wijk Tuindorp, zijn alle zangers ook studenten aan de conservatoria en worden de flatbewoners meer betrokken bij het project.
Als belangrijk doel wordt het samenwerken tussen alle partijen genoemd. Tot nu toe nam de componist de tekst van de leerling, en maakte er muziek van, zonder dat de leerling verder nog de kans kreeg zijn mening te geven. Ook de componist kreeg geen feedback van de zanger die het vervolgens ten gehore bracht. Hierdoor komt de componist niet uit zijn ivoren toren, en durft de scholier zich niet te mengen in de muziekkeuze. Iedereen doet zijn stukje, maar er is geen team-gevoel. Om dit te doorbreken wordt een samenwerkslag ingebouwd. Deze moet zorgen voor het lineaire werkproces toch collectief wordt. Deze samenwerkslag gaat op een community website plaatsvinden.
Eitje
Dick en Willem stimuleerden de clinic deelnemers om de stappen van het huidige proces te benoemen. Alle gewenste processtappen en denkbare doelgroepen passeerden de revue. Er werd benoemd hoe deze bereikt moesten worden en welke rol ze spelen. Rond 2 uur stond het proces op het schoolbord geschreven, en was het een eitje om daarin de momenten aan te wijzen die op de community site kunnen worden verzameld. Er worden niveaus van zichtbaarheid ingebouwd om de intimiteit van de eerste stapjes en improvisatie te waarborgen, en daarnaast geïnteresseerden de kans te geven getuige te zijn van het proces. Dat men daar interesse in heeft is een bewezen concept sinds televisie shows als so you think you can dance, waarin het leerproces van de kandidaat niet verborgen wordt gehouden, maar juist zorgt voor een hogere waardering van het eindresultaat. Nadat alle mogelijke vragen waren gesteld én beantwoord, is het project uitgewerkt tot een helder plan dat ingediend gaat worden bij stichting DOEN.
