In elke nieuwsbrief die Netwerk CS tussen 2002 en 2008 verspreidde, werd een directeur geïnterviewd over het diversiteitsbeleid van zijn of haar instelling. De interviews geven een mooi beeld van de ontwikkeling binnen organisaties en in de cultuursector.
mei 2006
Het begon allemaal met een stage die ze liep als deel van haar studie vrijetijdskunde bij Kunstbende, een van de bekendste talentenjachten in Nederland. Al snel kreeg ze de smaak te pakken en kon daarna fulltime aan de slag als coördinator wedstrijd. Toen Maarten Lammers, directeur en initiatiefnemer van Kunstbende begin dit jaar op zoek ging naar een nieuwe uitdaging, volgde zij hem op. Marjolein Rietveld, 28 jaren jong is de kakelverse nieuwe directeur van Kunstbende. ‘Ik zal misschien in het begin een paar keer op mijn bek gaan, maar ik zal er alles aan doen om het succes van Kunstbende te vergroten.’
Vol zelfvertrouwen, daadkrachtig en vooral ambitieus?
‘Het is wel even slikken,’ bekent Marjolein Rietveld, ‘per 1 maart van dit jaar ben ik gewoon eindverantwoordelijk. Ik moet eerlijk zeggen dat nooit op deze functie gesolliciteerd zou hebben als ik niet door Maarten Lammers zou zijn aangemoedigd. Bij een directeur had ik een plaatje in mijn hoofd van een ‘witte’ man van middelbare leeftijd. Toen hij eenmaal besloot Kunstbende te verlaten speculeerde hij in zijn laatste weken regelmatig over de nieuw te vinden directeur en waarom zou dat juist geen vrouw kunnen zijn. Hij vroeg dan ook telkens waarom doe jij het niet? Die aanmoediging had ik echt nodig.’ Ze besloot uiteindelijk officieel te solliciteren en na de gehele procedure te hebben doorlopen kwam ze als beste uit de bus.
Er is doorstroom van jonge mensen met ambities en er staat een vrouw aan de top. Met diversiteit zit het dus helemaal snor bij de Kunstbende als je het personeelsbestand tegen het licht houdt?
‘Dat zou je wel zeggen, maar het landelijke team bestaand uit vier fulltime medewerkers, telt maar een man en ook de medewerkers van de 13 regiokantoren zijn voornamelijk vrouwen. De gemiddelde leeftijd is 25 plus. Dat is jong. Het voordeel hiervan is dat jongeren die hier gaan werken vaak veel goeds inbrengen. Ze zijn goed op de hoogte van wat jongeren allemaal bezig houdt zoals bijvoorbeeld de toenemende belangstelling van Hyves op het internet. Dan denken wij gelijk kunnen we daar iets mee?’
Hoe staat het met de culturele diversiteit?
‘Op een uitzondering na zijn alle scholieren en studenten die hier stage lopen of willen lopen meisjes (autochtoon). Als we in de toekomst een nieuwe medewerker moeten gaan werven dan denk ik aan een man van ongeveer 35 met een dubbele culturele achtergrond. Ik begrijp ook helemaal niet waarom er op onze productiestages zo weinig jongens afkomen. Ook op die plekken zitten voornamelijk Nederlandse meisjes. Communicatie is een uitzondering daar komen juist veel meer jongens op af, met name met een dubbele culturele achtergrond achtergrond.’
Waarin onderscheid kunstbende zich van overige wedstrijden?
‘Kunstbende is een landelijke Kunstwedstrijd, een ‘bende’ waar iedereen van 13 tot en met 18 gratis bij mag horen, alles mag. In 14 regio’s verspreid over heel Nederland worden voorrondes gehouden, en de winnaars van deze voorrondes gaan naar de nationale finale. Hiermee zijn mooie prijzen te winnen waarmee jongeren hun talent verder kunnen ontwikkelen. Er zijn in totaal zeven categorieën waarop ze kunnen inschrijven: muziek, dans, taal, computer en film, theater, expo en alles mag. Elke deelnemer krijgt vijf minuten podiumtijd. Per categorie beoordeelt een professionele jury de creatieve uitingen, waarbij de belangrijkste criteria enthousiasme en originaliteit zijn. Jaarlijks ontvangen we 6000 aanmeldingen, waarvan er uiteindelijk 4000 jongeren participeren. Die afmeldingen hebben te maken met het sneuvelen van een band tot plankenkoorts. De performers bepalen de programmering. Iedereen wordt professioneel aangekondigd en we creëren samen met een het publiek grotendeels vrienden en familie een leuke ontspannen sfeer. Zo zie je dat bijvoorbeeld de balletmeisjes na hun optreden gewoon de rockers en breakdancers gaan aanmoedigen. Ons uitgangspunt is het aanmoedigen van talent. Wij vinden het al knap dat je er durft te zijn.’
Wat ga jij veranderen?
‘Het wordt mijn taak om meer jongeren te bereiken. De diversiteit kan veel groter. Momenteel is bijvoorbeeld de verhouding meisjes/jongens 60-40. We doen er echt alles aan om dat in te halen bijvoorbeeld door promotie op scholen met een dansgroep of band bestaande uit jongens. De ongelijke verhouding trekt langzaam gelijk, maar hier wil ik veel meer energie in steken.
In Amsterdam en Rotterdam is de verhouding allochtoon/autochtoon ook 60/40, misschien iets hoger. Kijk je echter landelijk dan is die verhouding 25/75. Daarom ben ik blij dat de betrekkelijk nieuwe categorie computer & film in korte tijd zeer succesvol gebleken is, vooral bij allochtone jongens. Ik wil graag onderzoeken hoe dit zit. Want de samenstelling van het publiek volgt die van de performers en dat zie ik graag zo divers mogelijk.’
Hoe ga je dat doen?
‘Door deelname aan Kunstbende zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Enerzijds sturen we door de bewuste keuze van presentatoren en juryleden. En anderzijds door het aanbieden van workshops en coaching om je skills te ontdekken en te verbeteren. En verder door samenwerkingsverbanden aan te gaan, zoals wij bijvoorbeeld samenwerken met het IFFR Internationaal Film Festival Rotterdam. Jaarlijks wordt op dit forum de film van de winnaar in de categorie film vertoond. Daar zijn we erg trots op. Dat zou ik ook willen zien met bijvoorbeeld Lowlands. We werken ook met sponsoren zoals ArtEZ hogeschool voor de kunsten. Deze samenwerking komt ons ten goede door een grotere aanwas, meer ideeën en ArtEZ sponsort ook materiaal. Maar werken met partners en sponsoren kan op grotere schaal dan we nu al doen. Het is nog geheim en ik kan geen details geven, maar we zijn in een ver stadium van onderhandeling met een grote nieuwe commerciële partner, die naar alle verwachting Kunstbende een nieuwe impuls zal geven.’
Dat komt dus allemaal dik voor mekaar?
‘Dat is mijn motto: alles komt goed. Het is wel lastig met al die ogen die nu op mij gericht staan. Iedereen is nieuwsgierig en wil weten wat ik ga doen. Ik zal me moeten gaan bewijzen en dat laten ze merken ook. Kunstbende draait al 16 jaar goed, maar niet op alle onderdelen. Dat is mijn uitdaging. Ik wil het succes verder uitbouwen. We hebben goud in onze handen en ik denk dat we daar nog veel meer mee kunnen en moeten doen.’
Voor meer informatie over de Kunstbende bezoek www.kunstbende.nl