Je hebt eerst aan de Design Academy in Eindhoven gestudeerd en nu ben je bierbrouwer, kun je vertellen hoe dat zo is ontstaan?
Ik heb aan de Design Academy gestudeerd, openbare ruimte, ’Man and Public Space’. En ik heb aan het Sandberg Instituut gestudeerd. Ik ben 6 jaar geleden gevraagd om een project te doen aan de rand van Tilburg op een oude waterzuivering. Het idee was om daar een landschapspark van te maken. Hier heb ik toen de Buitenbrouwerij bedacht, omdat bierbrouwen een manier is om water te zuiveren. Er bleken heel veel hobby brouwers rondom die waterzuivering te wonen die in hun schuurtjes of garages bier brouwden. Die heb ik toen bij het project betrokken en van hen heb ik ook zelf het bierbrouwen geleerd, want dat kon ik toen nog helemaal niet.
Ik ben helemaal niet van het koken, maar bierbrouwen vind ik een hele interessante manier om smaak te creëren, omdat je later pas resultaat hebt van wat je doet. En ik zie heel veel mogelijkheden om daar als ontwerper in te vernieuwen en een beetje te porren in zo’n bierwereld. Deze is nu wel heel erg aan het vernieuwen, maar zo’n 6 jaar geleden zat het nog heel erg vast in het namaken van bieren die al bestaan.
Maar hoeveel ruimte is er eigenlijk nog om te vernieuwen en creatief te zijn in het bierbrouwen?
Enorm veel. Maar ik denk dat het eigenlijk gelijk op moet gaan met dat mensen die bieren ook drinken. Dat vind ik ook leuk aan de opzet met Mediamatic. De kennis over bier gaan we heel erg combineren met het proeven. Als je goed leert proeven en snappen hoe zo’n bier gemaakt is, dan leer je het ook waarderen.
Zeker met het werken met gisten. Om daar meer kennis over te delen, en hopelijk uiteindelijk ook te faciliteren met een werkplaats, dat zal enorm bijdragen aan de diversiteit aan bieren die je kunt maken. Gist is namelijk heel belangrijk. Er zijn in bier eigenlijk vier dingen die de smaak bepalen: gist, hop of andere kruiden (ik werk vaak met andere kruiden of kruidenmengsels) mouten en water. En de gist is de meest bepalende smaakmaker. Ook deze kamer zit helemaal vol met allerlei wilde gisten die we nog helemaal niet kennen. Wat ik hier interessant aan vind is dat het een onzichtbare wereld is die je proefbaar kunt maken in een drank als bier.
De buitenbrouwerij is dus ontstaan vanuit je werk in Tilburg. Daarna ben je hier zelf mee doorgegaan.
Het leuke aan het project vond ik dat het zo’n simpel ding was, het is een goed praat model. Je kon het proces heel duidelijk uit leggen, want het project leunde aanvankelijk heel erg op het concept en dat je kon zien hoe het bierbrouwen werkt. Maar de bieren die er uit kwamen werden ook nog eens super goed. We hadden bieren met klaver, wilde hop, bloesem van lindebomen, brandnetels, duizendblad, echt van alles. Het was verbazingwekkend wat voor smaak je daar mee kon krijgen. Daardoor werd ik nieuwsgierig wat er op andere plekken uit zou komen. Er was ook veel vraag, dus ik ben heel wat afgereisd. Zelfs in Duitsland en Belgie, wat nogal streng religieuze bierlanden zijn, werd ik uitgenodigd. Dat was voor mij de manier om te leren over het bierbrouw vak.
In het begin vond ik het vervelend als mensen zeiden dat ik een bierbouwer was, want ik dacht dan: ’nee, ik ben een ontwerper’. Want ik doe ook veel projecten naast de dingen die ik met bier doe. Maar nu inmiddels ben ik er wel trots op. Ik snap dat het een ambacht is dat ik gewoon kan.
Het aantal kleine bierbrouwers is verdrievoudigd in de afgelopen 11 jaar. In 2013 alleen waren er al 60 bijgekomen. Denk je dat dit uit interesse is, of omdat mensen denken dat ze er geld in kunnen verdienen?
Nou wat dat betreft, ik ben niet zo’n soort man, ik ben gewoon een kunstenaar. Ik ben niet iemand die een natte droom krijgt van het hebben van een eigen brouwerij en dan rijk en dik te worden van mijn eigen bier. Maar als je kijkt naar de opkomst van kleine bierbrouwers dan snap je ook dat die daar niet allemaal rijk mee kunnen worden. Dik wel. Maar rijk, dat gaat gewoon niet lukken. Dus ik hoop dat een aantal van die mensen ook wel echt de passie hebben om een rijker aanbod aan bieren te ontwikkelen. En als er een rijker aanbod aan bier ontstaat zullen de drinkers zich ook ontwikkelen. Want als je kijkt naar de cafés in bijvoorbeeld Amsterdam, dan is het nog steeds best bedroevend wat het personeel daar van bier weet, maar ook wat ze aanbieden. De prijzen van bier groeien wel naar wijn toe. Maar de kennis daarover, zowel aan de kant van de plekken die het verkopen als bij de brouwers, blijft gewoon achter. Dus ik denk: even investeren daar in. Ik geloof daar gewoon echt in en ik denk ook dat het spannend is en dat het gaat gebeuren. Dat is toch een fantastisch idee? Dat je over 5 à 10 jaar gewoon super veel betere bieren kunt krijgen.
Jij bent zelf meer als designer of kunstenaar in het bierbrouw vak gekomen. Wat is voor jou de connectie tussen bier en kunst?
Ik vind het interessant aan bier dat het een super cultureel product is. Dat heel veel mensen daar heel sterk iets bij voelen. Dit maakt het interessant om een concept aan op te hangen. Een concept zoals Halbe, wat een vorm van protest is, dat is weer heel anders dan een landschap ervaarbaar maken in een bier. Het product leent zich goed om een verhaal te vertellen. Mensen die puur met voeding bezig zijn, die houden zich voornamelijk bezig met smaak of het gevoel wat ze erbij hebben. Voor mij is het de omgeving en de context waar ik dat bier plaats. Die zijn de aanleiding voor hoe dat bier wordt. En ja, ik ben een kunstenaar dus dan is het kunst. Punt.
Voor Bio-me ben jij biercurator. Kun je wat meer vertellen over wat we kunnen verwachten tijdens het festival?
H: Het wordt gewoon de meest interessante masterclass die er ooit in Nederland gegeven is op het gebied van werken met gisten en bacteriën. Ik heb de beste mensen gesproken die hier nu in Nederland mee bezig zijn. Brouwerijen die zich echt richten op wilde gisten en bacterieculturen. Ik hoop dat er ook nog iemand uit Belgie of Duitsland kan komen, omdat dat toch weer hele andere manieren zijn waarop ze met gist werken. Het wordt een klein beetje nerdy, maar niet teveel. Het wordt ook heel visueel, daar ga ik zeker op letten. En we gaan ook heel veel bieren proeven natuurlijk. Dingen die je niet kan kopen in de Bierkoning. Dus ik ben echt bezig om uit alle hoeken en gaten leuke dingen te trekken. Ik hoop dat het een experiment aanwakkert. Dat mensen zelf ook eigen culturen gaan creëren en gaan vangen. Hopelijk ontstaat hierdoor meer kennisdeling. Ik raad echt iedereen aan om er heen te komen.
-
Bierberaad!
Benieuwd wat er in je biertje broeit? Kom proeven, luisteren, leren en kijken naar bijzonder bierdesign tijdens Bio-me. Dit symposium over bierdesign gaat verder dan een mooie kleur en een hip etiket. Één van de belangrijkste smaakbepalers van je biertje is namelijk een levend organisme: gist.
Deelnemers zijn o.a: Kompaan, Sander Nederveen (Oedipoes Brewing), Naeckte Brouwers, Derek Walsh, Andre van der Zee.
Met speciale masterclass van Sander Kobes (Brouwerij Oersoep)
Het Bierberaad zal de eerste zijn in een reeks maandelijks terugkerende bierprogramma's. Houdt de website bij voor aanvullende informatie.
