Paul Groot 1 jan 2003

Amfibian

Pinky & Lennart

Een specialiteit van Pinky & Lennart, - het performance duo dat ook al een hoofdrol speelde in Mediamatics Airbag cd-rom uit 1995 - zijn imaginaire dieren.

Vergroot

Nepco -

Een obsessie die ze delen met scherpzinnige schrijvers en kunstenaars als Ovidius (Metamorfosen), Jorge Luis Borges (Het Boek der Imaginaire Dieren) en Walt Disney (Het olifantje Dumbo). De charme van hun optredens zit 'm echter niet zozeer in verbale uitbundigheid als wel in de al even essentiële als typerende kleine gimmicks, onopvallende verschuivingen uit het dagelijks leven, of referenties aan eerdere optredens. Hoewel je die laatste twee niet echt uit elkaar kan houden, want hun alledaagse persoonlijke leven loopt zo in hun professionele activiteiten over.

Vergroot

Nepco -


Alles toont hier een versnelde signatuur, sterk gestimuleerd door de van kleur verwissellende achtergrond, die eigenlijk geen achtergrond is maar een prachtige, zich ontwikkelende ruimte. Vergelijkbaar met die van middeleeuwse handschriften. Waar we daar in de sfeer van religieuze verhevenheid Christus zien verschijnen, vaak omlijst door engelen met bazuinen - vreemde wezentjes trouwens, met die fladderende vleugels - zijn het hier kikkerachtige, duivelse wezentjes die hun nieuwsgierigheid uitleven in het contact dat ze met het publiek zoeken. En met wat een verschil! Die religieuze prenten van vroeger hebben in de belangrijke boodschap die ze brengen eigenlijk geen boodschap aan het publiek. De tronende Christus en zijn gevolgen, de apostelen en de heiligen, de zaligen en de verdoemden zijn in zichzelf gekeerd. Bij P&L gaat dat wel even anders: ze zijn echt sociaal, deze toch ook narcistische verschijningen. Ze weten dat ze voor een publiek optreden, en trachten de aandacht te trekken met gekke bekken, rollende ogen, vreemde sprongen en rare oefeningen. Je merkt dat ze bezig zijn contact te leggen, de toeschouwers te verleiden zich aan hen over te geven, en dat alles in die paar minuten waarin ze door P&L even op ons losgelaten worden.

Vergroot

Nepco -

Het begint al goed bij de opkomst van de wezentjes, dat even stiekem over de rand kijken, recht het beeld in naar de kijker, het zoekend kijken en bewegen. Wat ze ook zijn, menselijk bewegen is hen niet vreemd, en je begint dan al meteen namen voor hen te verzinnen. Eerst even hun soort bepalen. Laten we zeggen de Xpsychityockus Moanipulapilus, met een beetje Roziba-invloed. Hun namen, iets van Ricj en LJaqt. Ze zijn, blijkt even later, een mengeling van duiveltjes-uit-'n-doosje met uitgestorven diersoorten die ergens in hun ontwikkeling zijn blijven steken. Eigenlijk is deze video een groot argument tegen de zogenaamde creationisten wier overtuiging het is dat de mens in het middelpunt van de schepping staat. P&L zijn duidelijk geëngageerd met prehistorische dieren, die al uitgestorven zijn of zich in de verste regenwouden teruggetrokken hebben.

Ik heb het vermoeden dat hun filmpje van zes minuten een getekend verslag is van een eerdere performance, als het niet studiemateriaal voor een komende is. In ieder geval kunnen we deze video op allerlei niveaus interpreteren. Als een charmant zelfportret van de makers. Of als het opsporen van een darwinistische toonzetting in de vervloeiende kleuren van de ruimte, die immers heel sterk suggereren dat de metamorfoserende gedaanten daaraan hun bestaan te danken hebben. En eenmaal op dat spoor gezet, krijgt de evolutionaire tekening een wel heel opdringerige kracht. Een deterministische opzet, alsof we te maken hebben met lang verloren geachte vormen en houdingen die ooit tussen twee uiteenlopende evolutionaire tijdperken hebben bestaan, daarna verloren waren gegaan, en hier door P&L ergens zijn opgeduikeld.