Paul Groot 1 Oca 2004

Ooit keek de buitenwereld nogal verbaasd tegen de wereld van de performance aan

Re-enact, Performance Night

Het werd gezien als een spontaan, authentiek verschijnsel, met geen verwijzingen naar elders. Performance toonde geen dubbele bodem, geen diepte, en had geen last van een geschiedenis.

Enlarge

"U", Lars Eijssen - "Re–Enact", Performance Night, December 12, 2004 photo by Mediamatic (Willem Velthoven)

Er was alleen de kunstenaar die met zijn lichaam, zijn eigen bewegingstaal, zijn specifieke optreden zich aan de blikken van zijn publiek blootgaf en los van alle ballast in de openbaarheid trad. Vandaag de dag is de wereld van de performance die argeloosheid kwijt, is onderdeel geworden van een geschiedenis. Ze kan er niet om heen dat ze juist de mythe van haar uniciteit voorbij is, dat het idee dat er maar een unieke aflevering van iedere performance bestaat er niet meer toe doet. Want alles is al gezien, gedaan, getoond. Dat zou een verarming genoemd kunnen worden, ware het niet dat juist die "verarming" tot een artistiek pluspunt is geworden. We realiseren ons dat nu net in de herhaling, in de repetitie, in de verdubbeling van wat ooit geweest, de authentieke ervaring teruggevonden kan worden. Vandaag de dag kan de performance zich niet meer maagdelijk wanen, ze onttrekt zich niet de wetten van de spektakelmaatschappij zoals Guy Debord onze wereld noemde, onttrekt zich niet aan de nepheid van het theater (Dominiek Ruyters, in Metropolis M).

Integendeel, de performance blijkt niet alleen geschikt voor de witte museumruimte en zit niet aan een originele specifieke plek vast, maar heeft typisch theatrale kwaliteiten. En, zolang theater maar niet als een vlucht wordt gezien, is er kennelijk ook niets op tegen.

Vandaar de performance night Re-Enact, van Mediamatic en Casco op de 11e etage van het POST CS-gebouw in Amsterdam op 12 december, vol performances die een nieuwe definitie van de performancekunst willen formuleren. Door ruimhartig gebruik te maken van eerdere optredens zal, soms met, soms zonder interactie tussen performer en bezoeker, een echt avant-gardistisch experiment beproefd worden. In een reeks entre-acts die geen angst voor citaten en verdubbelingen tonen en altijd authentiek en origineel willen zijn. Een avond vol met herhalingen, referenties en persiflages die het nieuwe idee van de performance gestalte moeten geven. De praktijk en theorie van deze trend met een teruggrijpen naar een periode van performances, zoals die ooit gestalte kreeg in een ver verleden. Re-enact, vol kniebuigingen en knipogen naar verschillende aspecten van de performance, met voorbeelden uit de performancekunst uit de jaren zestig en zeventig, maar ook met referenties aan wat onlangs nog te zien was. Kortom shoppend in het repertoire van de performance, vanaf de vroegere performances van Lawrence Weiner en anderen die in de Appel van de jaren zeventig tot een vorm van white-cube performance uitgroeide, tot de in de jaren negentig zo populaire "rational aesthetics". In Re-enact wordt een synthese van die zo belangrijke, uiteenlopende performance sferen beproefd. Als "works-in-progress" zijn het geen uitgebalanceerde acts zonder meer, maar zien we een multi-culti hutspot vol spanning van elkaar doordringende en stimulerende invloeden, waarbij even willekeurige als uitdagende uitganspunten de sfeer zullen bepalen.

Een greep uit het programma:
De New Yorkse Mai Ueda heeft een "golden oldie" van Yoko Ono bewerkt voor haar optreden. Juist nu Yoko Ono zelf in de Bilboard-top-100 in de Dancecharts op nummer 1 staat, is dat zo gek nog niet. Of neem Daisuke Hishimura die de befaamde reportage uit Life Magazine waar Jackson Pollock met zijn drippaintings uit het toilet komt, tot nieuw leven brengt. Andere kunstenaars hebben geen behoefte de Ander te citeren maar zijn in hun eigen repertoire gedoken. Ouder werk in een nieuw jasje gestoken, kijken of de oude sfeer nog tegen de hedendaagse glans bestand is. Ze zijn nieuwsgierig of hun eigen werk, nu opnieuw in de herhaling getoond, voor een nieuw publiek dezelfde impact kan hebben. Re-enact als een terugblikken op het verleden met het oog op de toekomst. En ook nieuw werk dat de betekenis van oudere, onvergetelijke performances in een nieuw daglicht stelt. Zoals de uitgewogen sfeer en evenwichtige balans van L.A. Raeven die ons misschien wel plotseling aan Ulay & Marina doen denken. Of anders misschien wel de koele slagvaardigheid van Nezaket Ekici, of de aandoenlijke confrontaties van het publiek met de Chinese Yingmei Duan, met Natascha Hagenbeek of met de heftige Eva Meyer Keller. En een confrontatie van de unisono klanken van Lars Eijssens zangeressen met de harde beats van Richard Cameron & Karin Ras' Terrorgruppe Schwarzen Raben of met de successtories van Erik Pold, Pernille Koch en Simon Will. Martin Butler en zijn groep laten de hele avond ook het dinerende publiek tot zijn recht komen.

De avond wordt gepresenteerd door Gerald van der Kaap met interventies van Lawrence Weiner.

Datum: 12 december. Zaal open 7.30 Aanvang 8.00 precies
Locatie: Gebouw POST CS-gebouw, 11 de etage, Oosterdokskade 5, Amsterdam.

Een samenwerking van Casco en Mediamatic

De avond komt tot stand met financiële ondersteuning van het Amsterdams Fonds voor de Kunst en OCW.