Intelligente Media

De laatste uithoeken van de satellietbanen worden gekoloniseerd en alleen in het kanalen- aanbod vindt nog binnen-mediale groei plaats. Maar met het bereiken van de adulte fase ziet de media de midlife crisis op zich afkomen. De onverschilligheid van de vegeterende couchpotato was van begin af aan onderkend en radicaal gepareerd met het versnellen van de beelden en het opwekken van het participatie- gevoel, helemaal opgenomen te zijn. Deze indifferentie, zo vreest de media, zal zich in de grenzenloze wereld van morgen epidemisch verbreiden en tot onpeilbare situaties leiden. Volgens de ouderwetse marketinggedachte wordt hierop geantwoord met een maximale differentiatie van het produkt om iedere marktnicfii ingeschakeld te houden: een stalinistisch kanaal voor bejaarde communisten, baby-tv, dierentelevisie voor scharrelvarkens etc. En dat 24 uur per dag.

Maar dit is geen antwoord op het massale overlopen naar de realiteit dat tevens gaande is. De groeiende behoefte om naast het werk in een hobbyistische of toeristische ambiance geschiedenis te maken, schuift de media bewust in de schaduw van de gebeurtenis. Even heeft men geen tijd meer voor de media. Listig verwijst men de media door naar historische plekken die de suggestie uitdragen dat er iets te gebeuren staat. Door middel van mediavallen maakt men voor zichzelf de weg vrij om elders de right thing aan te richten. In de westerse museumsteden heeft zich hieruit een avant-garde geformeerd, de anti-mediale beweging, die aan alle verbindingen een eind maakt onder de slogan sloop ‘ns een media. Met verdwijningsacties schept ze tijdelijke en lokale mediavrije ruimtes, tot op het terroristische af met hun eigen anti-satelliet raketten. Een bij uitstek geheime beweging omdat ze zorgvuldig buiten de berichtgeving wordt gehouden en haar bestaan alleen kenbaar maakt als storing en sabotage. Alle gebeurtenissen die niet in de media komen claimt zij als overwinning en brieft ze door aan het hele buiten-mediale circuit waar ze zich verwant mee voelt. Aangewakkerd door dit geweld, met daarbij opgeteld de onrustbarende groei van de onverschilligheid en de fragmentatie van de kijkcijfers, zal de mentaliteitspolitie zich genoodzaakt zien een brede maatschappelijke discussie op te starten over de mediatoekomst. De medialobby zal de uitkomst niet willen afwachten en begint met r&d van het onvermijdelijke antwoord: de intelligente media.

Terwijl de interactieve-media redeneert vanuit het subject en de werkelijkheid overbodig maakt, denkt de intelligente media (im) vanuit het object en probeert te bepalen wat er voor het beeldscherm gebeurt. De fragmentatie van het kijkgedrag in het voorafgaande starre mediatijdperk werd veroorzaakt door de remote controle. De televisiemakers negeerden de zippraktijken of probeerden ze te voorkomen door nog leukere programma’s samen te stellen. Bovendien smeerden ze de aangeboden diversiteit over het etmaal uit, een relikwie uit de juveniele fase toen het volk nog de halve avond naar één zender keek. Nadat de kijkcijfers door het switchen voor de reclamekopers hun waarde verloren, schakelde men over op de registratie van kanaaltijd: het aantal minuten dat de gebruiker op een kanaal blijft hangen. Een extra chipje in de afstandsbediener maakte dit mogeÜjk. De digitale im gaat een stap verder. Zij krijgt permanente feedback van het kijkgedrag en installeert drempelwaarden waarboven het produkt ongewijzigd de apparaten bereikt. Indien de kanaaltijd gemiddeld onder deze niveaus dreigt te komen, begint de im met subliminale testing om erachter te komen welke elementen in het programma moeten worden ingevoerd of veranderd (actua, sex, personalities, decor, dialoog, muziek, kleur). De programproducers leveren alleen nog potentiële programma's, de kans op integrale uitzending van een oud bioscoopsucces is minimaal. Voortdurend worden de netten gescanned op meer attractieve bits. Het klassieke na-elkaar- monteren van beeld & geluid is vervangen door het synchrone mixen door de centrale computer. Een bijdrage is beter naarmate de manipulaties minder opvallen. Als desondanks de ondergrens van de aandacht bereikt wordt gaan we ongemerkt over op een geheel ander programmadeel. De fragmentatie zal blijven, alleen al omdat de smaak voortdurend verandert en je early adopters en volgers hebt. Maar van bedreiging is ze bestaansvoorwaarde geworden. Toch neemt im het onbehagen in de media niet weg. De intelligente media leiden tot een algehele informatie-relativiteit. Als het nieuws-item niet interessant is krijgt het langzaam een andere inhoud.

De gemeenschap der democraten flipt en zal, met de uitkomst van hun brede mediadiscussie in de hand, alternatieven eisen om de informatie voor haar ondergang te behoeden. Doordat hun tv-gezichten desondanks steeds afhankelijker van de media worden, zijn ze uit op wraak. Ze kunnen met hun staatsomroepen allang niet meer de slag aan met dynamische media en komen daarom met redelijke voorstellen. Ze verlangen het beeldmerk van de realiteitsgarantie linksboven in het scherm. Het im zal hier nooit op ingaan, maar geeft ter compensatie bepaalde zones op om daar zelf mediavrije realiteits- parken aan te leggen. Deze zijn tevens bedoeld om de anti-mediale beweging te splitsen in een radicale vleugel en een deel dat tot onderhandelen bereid is. De democraten stellen vervolgens dat voor gezond maatschappelijk functioneren een media-dieet nodig is. Zo verlangen zij van de im dat het een ecologisch principe inbouwt: zodra het aantal kijkers onder een absoluut minimum zakt floept het kanaal uit. Eerst voor een dag of een week, maar voor de iM-magnaten is het veel aantrekkelijker als het voorgoed gebeurt, want het maakt tv-kijken stukken spannender en verhoogt dus de kanaaltijd van de slechtste stations.

Daarnaast eist de mediapolitie(k) dat de overvloed aan overbodige informatie wordt ingedamd om het wezenlijke weer aan het oppervlak van de geschiedenis te krijgen. Het im kan ook daar geen toezeggingen in doen omdat ze weet dat alle informatie ruis is. Het aanbod om de politiek op een eigen kanaal te parkeren, wordt afgewezen omdat zo’n kanaal binnen een week weg is. De democraten zullen altijd een intolerante minderheidsgroepering blijven in een totaal gedemocratiseerd mediabestel. Maar al deze ecologische restricties zullen wel door het im gebruikt worden als legitimatie voor de uitoefening van de permanente controle op het mediagebruik en dus op iedere beweging in de straal van de sensoren. De gemeenschappelijke noemer blijft dat er koste wat kost geparticipeerd moet worden in de media.

Het intelligente antwoord op im komt van het im zelf: de ftv. De personal television is wat betreft haar beeldvoeding niet exclusief aangewezen op het aanbod van im, maar bedient zich van soeverein beeldmateriaal om eigen samples en remixes te maken. Doe-het-zelf media die de creativiteitsideologie moet redden. De enige overlevingsstrategie van de media is, hoe dan ook interessanter te blijven dan de werkelijkheid. De ptv probeert het-zelf-geschiedenis- maken te vervangen door een laatste techno fix. In de ptv bereikt de media haar derde levensfase. De realiteit is niet voorgoed als toeristische attractie op te sluiten in een park en blijft loerend aanwezig om alle mediamakers vroeg of laat te overvallen. Het buiten-mediale circuit bevindt zich al onder ons, maar laat zich niet kennen en blijft zo onbereikbaar voor de toeristische ervaring. Het wacht in alle rust op de dood van de media.