Mediamatic Magazine 5#1/2

herfst 1990

De wereld van de Kunst en de wereld van de Technologie lijken op het eerste gezicht onverzoenbaar: de kunstenaar heeft weinig op met het onbezielde en fantasieloze werk van de technoloog en deze - op zijn beurt - gruwt van de grilligheid en de emotionaliteit van het artistieke werkproces. Twee werelden, die weinig met elkaar gemeen hebben en daardoor elkaar ook nauwelijks bewust beroeren. Maar hoe krachtig verzet de emotie zich tegen de rede? Zijn er inderdaad zoveel verschillen tussen beide werelden als wel wordt beweerd? Zou er niet eerder sprake kunnen zijn van twee polen binnen één en hetzelfde proces - het gevoel en de rede - beide gericht op het unieke, creatieve moment.

De stormachtige ontwikkeling van de techniek in de 19de eeuw leidde tot een geheel nieuw wereldbeeld: communicatie door verbetering van de media nam een hoge vlucht. Door de uitvinding van de fotografie in 1839 werd vervolgens de relatie tussen kunst en technologie ingrijpend (en blijvend) gewijzigd. De techniek betekende echter allerminst het einde van de (schilder)kunst: de fotografie - en later de film - hebben zich als artistiek medium weten te ontwikkelen en te handhaven naast de traditionele uitdrukkingsmiddelen.

In een alsmaar hoger tempo biedt de ontwikkeling van de technologie de kunstenaar nieuwe mogelijkheden: computers, reproduktietechnieken, videodiscs, digitalisering. Technieken en apparaten die, gehanteerd door een beeldend kunstenaar, inzetbaar blijken voor andere dan uitsluitend reproduktieve doeleinden.

Deze tentoonstelling, met de titel Imago, brengt veertien kunstenaars uit Nederland bijeen. Zij belijden niet een bepaald artistiek geloof, maar hebben ieder een eigen opvatting. Wat hen bindt is de overtuiging dat de verworvenheden van de hedendaagse technologie onderzocht moeten worden op hun potentie binnen een creatief proces.

Verantwoordelijk voor het concept van Imago, de selectie van de kunstenaars en de tentoongestelde werken is René Coelho. Op exemplarische wijze heeft hij in opdracht van de Rijksdienst Beeldende Kunst een plan ontwikkeld en dat vervolgens bij diverse musea in het buitenland gepresenteerd. Zowel de hoge kwaliteit van het tentoonstellingsplan als van de geselecteerde kunstenaars en hun werk oogstte veel waardering en overtuigde menig museumdirecteur snel. Voor zijn deskundigheid, inzet en volharding, waarbij hij steeds het belang van de kunst en de kunstenaars voor ogen had, dank ik hem van harte. Mijn dank geldt natuurlijk ook de medewerkers van de Stichting Montevideo in Amsterdam. Bijzondere dank is verschuldigd aan de redactie en de medewerkers van Mediamatic, vanwege hun bereidheid de voor liggende publikatie uit te geven als dubbelnummer van hun tijdschrift. Deze vorm van samenwerking juich ik van harte toe. Ook alle auteurs, die een bijdrage aan deze publikatie hebben geleverd, dank ik op deze plaats.

Dank ook aan alle instanties, met name het Ministerie van Welzijn. Volksgezondheid en Cultuur, die met hun financiële bijdrage de produktie van de tentoonstelling en publikatie mogelijk hebben gemaakt. Tenslotte dank ik alle medewerkers van de Rijksdienst Beeldende Kunst, en in het bijzonder Evert Rodrigo, die meegewerkt hebben aan de uitvoering van dit omvangrijke project, en, vanzelfsprekend, de kunstenaars. Velen waren bereid speciaal voor deze tentoonstelling een nieuw werk te realiseren en het doet me genoegen, dat alle werken voor de collectie van de RBK verworven konden worden.

Imago is een reizende tentoonstelling over hedendaagse kunst en technologie. Het is opmerkelijk, dat in de jaren negentig van onze eeuw, het fin-de-siède van honderd jaar ongekende technologische ontwikkeling, toch voor het vertrouwde en traditionele medium ‘tentoonstelling’ is gekozen. We leven inderdaad beurtelings graag - of misschien voor sommigen wel noodgedwongen - in ‘onverzoenbare’ werelden: de illusie, de fantasie en de verbeelding zijn onmisbare elementen in een wereld die ogenschijnlijk gedomineerd wordt door de computer, de fax en de videodisc.

Vergroot

Voorkant Mediamatic Magazine VOL 5#1&2 1989 -

Documenten